(Harpia harpyja)
"Amerikan Harpy Kartalı" olarak da bilinir. İlk kez İsveçli zoolog ve doğa bilimci Carl Linnaeus tarafından, 1758'de sınıflandırılmıştır. Harpia kartalı Güney Amerika'da yaşar. Panama'nın yerel kuşu olarak simgeleşmiştir. Brezilya, Panama, Kolombiya, Peru gibi ülkelerde yaşar. Tropikal ormanların en usta uçan avcısı bu kuştur.
İsmi Mitolojiden Geliyor
Harpialar, eski Yunan mitolojisinde Thaumas ile Elektra'nın 3 kızını topluca belirten isimdir. Sirenler'e benzeyen bu kanatlı şeytanlar, fırtınaların ve ölümün sembolü sayılmışlardır. Yer altı tanrısı Hades'in emrindedirler.
Adları Aello (Bora), Kelaino (Karanlık) ve Okypete (Hızlı uçan) olan Harpialar, geleceği görme yeteneğine sahiptirler. Zeus tarafından cezalandırılan Trakya'nın efsanevi kralı Phineos'un yiyip içtiklerini çalmakla görevlendirilmişlerdir. Genellikle kadın başlı, kartal bedenli olarak canlandırılırlar. İşte harpia kartalının ismi de buradan gelir.
Yaşam Şekli
Harpia kartalının boyu 90 cm'i geçer. Tepesindeki çift sorguçla, sivri yüzüyle ve kancalı gagasıyla gerçekten korkunç bir görünüşü vardır. Kudretli pençeleri ve güçlü bacakları, yırtıcı kuşların arasında onu eşsiz kılar.Tüyleri gri renktedir. Bu gri tonlar yer yer koyu, yer yer açık şekilde bedeninde yer alır. Gözleri koyu kahve, bazen de kırmızı renkte olabilir. Başının üstünde bir sorguç bulunur. Harpia kartalı uçarken tiz çığlıklar atar. Bu duyanları ürperten bir sestir.
Yuvalarını ağaçların yüksek kısımlarına yapan harpia kartalının dişisi 2 yumurta dünyaya getirir. Yavaş gelişen yavrular doymak nedir bilmezler. Anne ile baba, onları doyurmak için tropikal ormanı dehşet içinde bırakan akınlara girişirler.
Maymunların, tembel hayvanların (slot) ve iri kuşların üzerlerine korkunç bir kuvvetle inen harpia kartalı, onları sivri pençeleriyle öldürür.Besin listesi oldukça geniştir. Gözüne kestirdiği tüm memeli hayvanları avlayabilir. En sevdiği et, maymun etidir. Bunun dışında ufak kuşlar, sürüngenler ve kemirgenler ile de beslenir. Oldukça güçlüdür. Maymun gibi iri bir avı bile uçarken pençeleriyle taşıyabilir. Yakın zamanlarda yapılan araştırmalarda, bu kartalın avlanırken farklı ses teknikleri uyguladığı tespit edilmiştir.
Harvard Üniversitesi'nde yapılan araştırmalarda, avlarını ararken harpia kartalının kafasındaki hotozların (tüylerin), farklı titreşimlerinden yararlandığı ortaya çıkmıştır. Ses dalgalarını avlanırken oldukça iyi kullanmaktadır.
Harpia kartalının nesli tükenmeye başlamıştır. O yüzden koruma altına alınan türler arasında yer alır.
