Sodyum bikarbonat, halk arasında bilinen adıyla soda, NaHCO3 formüllü bir bileşiktir.
Kabartma tozu olarak da kullanılan sodyum bikarbonat, antiasit özelliğine sahip bir kimyasal maddedir. Beyaz renkli toz şeklindedir. Suda çözünme özelliği vardır. Genel kullanım alanı, kimya, cam, döküm, sabun, deterjan, kağıt ve tekstil sanayisidir.
Sodyum Bikarbonatın Kullanımı
Sodyum bikarbonat, halk arasında sıklıkla hamur kabartma tozu olarak bilindiği için, bu şekilde kullanımı yaygındır. Ancak bunun yanı sıra yanmış tepsilerin ve tencerelerin rahat bir şekilde temizlenebilmesi için iyi bir çözümdür. Ayrıca demliklerin içerisindeki kalıntıların, termoslardaki ve vazolardaki kalıntıların temizlenmesinde de kullanılır. Uygulanması da son derece basittir. Uygulanacak kaba sıcak su doldurulur ve içerisine sodyum bikarbonat dökülür. Bu karışımla lekeler kolaylıkla temizlenir. Sodyum bikarbonatın soda hali suyla tepkimeye girdiğinde bazik özellik kazanarak deterjan görevi görmektedir.
Sodyum bikarbonat, kuru bakliyatların daha iyi haşlanması için de kullanılabilir. Haşlama suyuna bir miktar sodyum bikarbonat eklendiğinde bakliyatlar daha çabuk yumuşar. Ayrıca ağız kokusu olanların da derdine çare olabilmektedir. İstenmeyen kokuları önleyen bu madde, lavabo kokularının önlenmesi, ayakkabı kokularının giderilmesi, buzdolabı kokularının giderilmesi için de kullanılabilir. Sodyum bikarbonat; lahana ve karnabahar gibi sebzelerin haşlanması esnasında çıkan kokuların giderilmesi içinde haşlama suyuna katılarak kokular önlenebilir.
Böcek sokmaları sonrasında, böcek ısırığının olduğu yere sodyum bikarbonatlı su ile uygulama yapıldığında ısırılan bölgedeki kaşıntıyı engellemektedir.
Sodyum Bikarbonat
. El ve ayak terlemesi sorunu olanların deodorant yerine sodyum bikarbonatlı su kullanılırsa bu bölgelerdeki terleme sorununda azalma olur ve kötü kokular da engellenir. Güneş yanıklarında sodyum bikarbonatlı su yanan bölgeye anında uygulanırsa, yanık bölgedeki ağrıyı hafifletmektedir.
Sodyum Bikarbonatın Zararları
Sodyum bikarbonat, doğrudan maruz kalındığında insanlar için zararlı olabilecek bir maddedir. Bu zararlar şu şekilde sıralanabilir;
Sodyum bikarbonat, göz veya cilde doğrudan temas ettiğinde tahriş edici etki oluşturmaktadır.
Sodyum bikarbonat solunum yoluyla doğrudan vücuda girmişse, temiz hava alınabilecek bir ortama geçilmelidir. Bu maddenin yoğun olduğu ortamlarda kişilerin sürekli olarak maske kullanması faydalı olur. Sürekli olarak maruz kalındığında ise dişlerde yıpranmaya ve ciltte kızarıklığa yol açar.
Sodyum bikarbonat üretiminin yapıldığı ortamda çalışan kişilerin ciltlerini bu maddeye maruz bırakmamaları gerekir. Maruz kalındığında bol su ile yıkanması gerekir. Yıkanmadığı taktirde ciltte çatlama meydana gelebilir.Gözle temas halinde ise akan su altında bol su ile yıkanmalıdır.
Sodyum bikarbonat doğrudan yutulduğu taktirde etkisini 4 gün içerisinde gösterebilir. Yutmaya maruz kalındığında hastalarda karın ağrısı, susuzluk, sindirim sisteminde iltihap gibi rahatsızlıklar görülür. Bu tür belirtiler görüldüğü taktirde derhal doktora başvurulmalıdır.
Bilim & Teknoloji
