Harvard Üniversitesi’ndeki bilim insanları, yaraların iyileşme hızını artıracak ve herhangi bir yan etki oluşturmadan yarayı tedavi edecek bir bandaj üzerinde çalışıyorlar.
Birkaç istisnayı saymazsak, bandajların genellikle yarayı iyileştirmek için değil yaranın üstünü kapatmak için kullanıldığını söyleyebiliriz. Ancak çalışmalar sonucunda ortaya çıkan bir bandaj yaraları iyileştiriyor. Isı ile aktifleşen “Aktif yapışkan bandaj (İngilizcesi active adhesive dressing (AAD)” adı verilen bandaj embriyonik cildi taktit ediyor.
Embriyolar, gelişimlerinde belli bir noktaya kadar cilt yaraları iyileşince iz bırakmazlar. Bunun nedeni, bu gibi yaraların etrafındaki cilt hücrelerinin, “aktin” olarak bilinen bir proteinden yapılmış lifler üretmesidir. Bu lifler büzülerek kenarlarını bir araya getirir ve yarayı iyileştirir. Böylece herhangi bir yara dokusu oluşmaz.
Montreal’deki McGill Üniversitesi’nde meslektaşları ile birlikte çalışan Harvard Üniversitesi’ndeki bilim insanları, bu süreci bir bandajda taklit etmeye başladılar. Elde edilen aktif yapışkan bandaj, gümüş nanopartiküller ve “PNIPAm” olarak adlandırılan ısıya dayanıklı bir polimer eklenmiş bir yosun türevi olan yapışkan aljinat hidrojelden yapılmış. Bu polimer suyu geçirmemekle kalmıyor, aynı zamanda 32 °C sıcaklıkta daralıyor.
Hidrojel bir yaraya uygulandığında, cilt ile kuvvetli bir şekilde yapışıyor. Daha sonra vücut ısısı PNIPAm'ı ısıtıyor ve jelin büzülmesine neden oluyor. Bandajın yapıştırıldığı cilt de bu sayede yarayı hızlı ve etkili bir şekilde kapatıyor. Potansiyel olarak enfeksiyona neden olan bakterilerin çoğu da gümüş nanopartiküller tarafından öldürülüyor.
Jeldeki PNIPAm miktarını değiştirilerek cildin büzülme derecesi de ayarlanabiliyor. Dirsek gibi eklemlerin üzerindeki derinin, vücudun daha düz kısımlarında bulunan derilere kıyasla iyileşirken daha esnek kalması gerekeceğinden, bu tür bir kontrole sahip olmak kullanışlı olabilir.
Laboratuvar testlerinde yeni bandajın domuz derisine yara bandından 10 kat daha kuvvetli bir şekilde yapıştığı bulundu. Aynı zamanda, farelerdeki yara büyüklüğünü yüzde 45 oranında düşürürken, bir kontrol grubunda tedavi edilmeyen yaraların büyüklüklerinde hiç azalma görülmedi. Ayrıca yaraları, test edilen diğer hidrojellerden daha hızlı bir şekilde kapattı. Ek olarak herhangi bir enfeksiyon ya da yan etki ortaya çıkmadı.
Harvard Üniversitesi’nden Dr. Benjamin Freedman, bandajın iyileştirme sürecini araştırmaya devam ettiklerini söyledi. Bununla birlikte bandajın farklı ısı değerlerinde nasıl bir performans sergileyeceğini de araştırdıklarını ekledi.
